SOWA OPAC : Katalog Mediateki Akademia Sztuki w Szczecinie

1 wynik

Artykuł

W koszyku

oceń

Ciężkość nieba / Aleksandra Hołownia. W: Arteon : magazyn o sztuce. - Czas. 3, nr 7(2003), s. 6-9 1508-3454.

Autor

Hołownia Alexandra (1964- )

Forma i typ

Artykuły

Temat

Grawitacja Sztuka Religia Graz (Austria) Europa Środkowa

Gatunek

Architektura sakralna Sztuka chrześcijańska

Dokument nadrzędny: Arteon : magazyn o sztuce.

CIĘŻKOŚĆ NIEBA Przyczyną takiego spadania, a raczej stanu nieważkości, jest brak grawitacji. To kluczowe pojęcie nauki okazuje się także pojemną metaforą. W austriackim Grazu w połowie 2003 roku zorganizowano wystawę Ciężkość nieba i sympozjum, gdzie nad zjawiskiem grawitacji debatowali fizycy, astronomowie, teologowie i artyści. Ekspozycja zgromadziła przykłady sztuki dawnej i najnowszej od obrazów wniebowstąpienia i upadku w dziełach starych mistrzów do współczesnych instalacji. Eksponaty uporządkowano według haseł: lewitacja, balansowanie, latanie, rotacja. W oczach jednych pokaz stał się zapisem dialogu sztuki z religią, dla innych był demonstracją zuchwałości ludzkich marzeń. Wystawę zdominowała rzeźba najbardziej materialna i przestrzenna z technik. W niej pragnienie przekroczenia bariery przyciągania brzmi najbardziej dosłownie. Odcieleśnione, przestrzenne konstrukcje szturmują niebo, ich forma strzela w górę, zdobywcza zachłanność rośnie. Niekończąca się kolumna Brancusiego ma jeszcze stabilność, jest tylko obietnicą dotarcia do nieba. Późniejsze rzeźby tracą kontakt z podłożem, drwią z praw ciążenia, jak niemożliwe ciężkie formy Serry czy uczepione ściany Kominy Daniela Judda. To wbrew naturze wygląda na iluzjonistyczną sztuczkę. Dotąd takie wizje dostępne były co najwyżej malarzom, ich nieważkie anioły z barokowych kopuł bezkarnie nurkowały w powietrzu. Nieważkość rzeźby ma w sobie zaprzeczenie realności. Jest przekroczeniem tabu. Rzadko się pamięta, że sztuka Szapocznikow, tak skora do różnych wykroczeń, na pierwszym miejscu próbowała naruszyć to właśnie: prawo grawitacji. Najbardziej oczywiste i niewzruszone prawo tego świata stało się metaforą ludzkiej egzystencji. Posiadanie ciężaru, formy to najlepszy dowód wcielenia i realności. Tylko we śnie nic nie ważymy. Opozycja opartych na grawitacji pojęć: ciężki lekki już nie jest tak moralnie jednoznaczna. Cierpimy z ciężkim sercem, dzięki radości lekko nam na duszy. Ale to dzięki grawitacji mamy punkt oparcia, czujemy się bezpiecznie, sprawy mają swój należyty ciężar, wagę.